Tomasz Załęcki

Od lat Rada Miasta Myszkowa zmaga się z przestarzałym regulaminem, który nie spełnia nowoczesnych standardów i utrudnia efektywną pracę oraz przejrzystość procesów decyzyjnych radnym. Pomimo zgody większości z nich co do konieczności zmiany, przez pięć lat nie podjęto skutecznej dyskusji na ten temat, co stanowi istotne zaniedbanie. 

Dobrze wyraziła to radna pani Halina Skorek Kawka, mówiąc:

Ja chciałabym bardzo, żebyśmy wreszcie usiedli nad regulaminem rady i zmienili ten regulamin, który w niektórych punktach nieprawdę jest niepoważny i nienormalny. Między innymi właśnie ten punkt wnioski i oświadczenia radnych. To jest do zmiany. Ja osobiście zgłaszam się do opracowania po nowemu regulaminu rady. Tam jest nie tylko ten jeden, ale jeszcze jest kilka błędów, które uważam, że powinny zostać zmienione. Taki wniosek składam, nie mówię, żeby głosować, żeby wreszcie po tylu latach kłótni, a przynajmniej w tej kadencji cały czas się kłócimy czy głosować, czy nie głosować. Dla mnie jest to oczywiste, że powinny być głosowane, jeżeli któryś radny sobie życzy, bo to są wnioski nasze, radnych. A jeżeli jest taki zapis w regulaminie, że nie możemy tego głosować, to jest naprawdę bardzo niemądry zapis i jestem za tym, żeby to koniecznie, w jak najszybszym czasie zmienić i deklaruję się po prostu uczestniczyć w tej grupie, która będzie opracowywała regulamin po nowemu.

Jednakże teraz nadchodzi wreszcie czas, aby wprowadzić istotne ulepszenia, zapewniające skuteczność, uczciwość i przejrzystość działania Rady. W obliczu tego przedstawiam kluczowe punkty, które wymagają zmiany w regulaminie, aby stworzyć podstawy do dyskusji i zainicjować proces reformy w przyszłej kadencji Rady Miasta:

1. Sesje: Przygotowanie materiałów i opóźnienia

Ważnym krokiem w kierunku efektywności jest określenie terminów dla przygotowania materiałów na sesje oraz dla radnych. Radni powinni otrzymywać niezbędne dokumenty najpóźniej pięć dni przed sesją, z możliwością uzupełnienia dodatkowych dokumentów minimum 3-4 dni przed sesją w przypadku opóźnień. Dzięki temu wszyscy radni będą mogli przygotować się należycie do dyskusji.

2. Konsekwencje nieobecności radnych

Konieczne jest wprowadzenie konsekwencji finansowych za nieobecności radnych na posiedzeniach. Proporcjonalne pomniejszenie diety radnego za każdą nieobecność, bez względu na przyczynę, będzie zachętą do regularnego uczestnictwa.

3. Obowiązek głosowania dla obecnych radnych

Wprowadzenie zasad, które nakładają obowiązek głosowania na każdego obecnego radnego, zapewni spójność i zaangażowanie w proces decyzyjny. Nie wolno będzie bojkotować głosowań.

4. Ograniczenie korzystania z ad vocem

Ważne jest, aby korzystanie z ad vocem było ograniczone tylko do sytuacji, gdy bezpośrednio odnosi się do konkretnego radnego, wymienionego z imienia i nazwiska. Unikniemy w ten sposób nadmiernego i nieuzasadnionego korzystania z tej możliwości zabierania głosu.

5. Interpelacje, wnioski i odpowiedzi

Konieczne jest określenie terminów odpowiedzi na interpelacje, wnioski i zapytania (maksimum 14 dni), aby zapewnić skuteczną komunikację między radnymi a władzami oraz uzyskiwanie potrzebnych informacji w odpowiednim czasie.

6. Wniosek formalny na zakończenie dyskusji

Umożliwia zakończenie długich dyskusji za zgodą większości radnych. Jednocześnie powinno się zapewniać szanse pozostałym radnym na zakończenie swoich, wcześniej zgłoszonych, wypowiedzi.

7. Sprawozdanie burmistrza i odpowiedzi na pytania

Ważne jest, aby sprawozdania burmistrza były dostarczane radnym z odpowiednim wyprzedzeniem, a odpowiedzi na pytania radnych były udzielane w ustalonym terminie, aby zapewnić przejrzystość i skuteczność działania.

8. Udział mieszkańców w sesjach

Zapewnienie platformy dla radnych do zadawania pytań gościom na sesjach oraz możliwość udziału mieszkańców w sesji absolutoryjnej po zebraniu odpowiedniej liczby podpisów (nie 50. a powiedzmy 10.), umożliwi lepsze zrozumienie i reprezentację interesów społeczności lokalnej.

9. Nagrania z komisji

Konieczne jest zachowanie i przechowywanie nagrań z komisji w celu zapewnienia dostępu do informacji dla osób zainteresowanych, nawet po upływie dłuższego czasu.

10. Głosowanie wniosków zgłaszanych przez radnych

Obecnie przewodniczący RM nie musi zgodzić się na głosowanie wniosku radnego i to powinno się zmienić. Mój wniosek o pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy właśnie dlatego nie był głosowany. Musieliśmy złożyć jako cały klub PiS oświadczenie. Na potwierdzenie zamieszczam fragment protokołu z sesji z dnia 03.03.2022 roku.

Radny p. Tomasz Załęcki powiedział, że składa oświadczenie. Klub Prawa i Sprawiedliwości składa oświadczenie, aby wyrazić wolę, aby pan burmistrz przygotował trzy projekty uchwał odnośnie pomocy uchodźcom z Ukrainy. Wymieniłem je tutaj w poprzednim punkcie, chyba już nie muszę wymieniać, powiem tylko w skrócie. Pierwszy punkt. Umożliwienie korzystania bezpłatnie z komunikacji miejskiej. Drugi punkt. Umożliwienie korzystania z usług MDK oraz MOSiR-u. Trzeci punkt, aby przygotować uchwałę dotyczącą obniżki opłat usług komunalnych. Bardzo proszę o przegłosowanie tego oświadczenia.

Wprowadzenie wszystkich wymienionych zmian w regulaminie jest niezwykle istotne dla poprawy pracy Rady Miasta Myszkowa. Dzięki nim radni będą mogli lepiej się przygotować do posiedzeń, a mieszkańcy łatwiej będą mogli śledzić i rozumieć proces decyzyjny. To także oznacza lepszą komunikację między radnymi a mieszkańcami, co z kolei przyczyni się do większego zaufania do władz lokalnych. Teraz ważne jest, aby nowa Rada podjęła działania w celu wprowadzenia nowego regulaminu, co przyczyni się do stworzenia bardziej skutecznej i przejrzystej struktury zarządzania miastem.

W trakcie obecnej kadencji Rady Miejskiej nie udało nam się dokonać zmian w regulaminie, mimo że większość radnych zgadzała się, że obecny regulamin jest przestarzały i nie spełnia nowoczesnych standardów. Niestety, nie podjęliśmy dyskusji na ten temat przez pięć lat, co jest sporym zaniedbaniem.

Jedyną rzeczą, którą mogę teraz zrobić, to przekazać najistotniejsze informacje, które uważam za wymagające zmian w regulaminie. W ten sposób nowa Rada będzie miała podstawy do rozpoczęcia dyskusji na ten temat.

Podzieliłem te informacje na kilka tematów, aby ułatwić proces zmiany, i mam nadzieję, że to pomoże w inicjowaniu dyskusji oraz w dążeniu do wprowadzenia ulepszeń.

Posiedzenia 

Przygotowanie materiałów na nadzwyczajne sesje oraz dla radnych powinno odbywać się zgodnie z określonymi terminami. Radni powinni otrzymać materiały najpóźniej pięć dni przed najbliższą sesją, włączając w to wszystkie istotne dokumenty i załączniki. Jednakże, jeśli istnieje konieczność dostarczenia dodatkowych dokumentów lub ważnych załączników, burmistrz lub urząd ma obowiązek dostarczyć je minimum 3-4 dni przed sesją.

W przypadku opóźnień w dostarczaniu dokumentacji sesja może być automatycznie przełożona o kilka dni, aby zapewnić radnym wystarczająco dużo czasu na zapoznanie się z ww. materiałami. W takim przypadku zachowanie przynajmniej trzech dni roboczych przed sesją jest konieczne, aby umożliwić radnym odpowiednie przygotowanie się i możliwość wyrażenia swoich opinii podczas sesji nadzwyczajnej.

Radny

Nieobecność 

W kwestii nieobecności radnych na posiedzeniach Rady uważam, że powinny być wyciągane konsekwencje. Dieta radnego powinna być pomniejszona proporcjonalnie do liczby absencji na posiedzeniach, niezależnie od przyczyny nieobecności, czy to z powodu choroby (L4), czy urlopu.

Nie uważam, aby zaświadczenie od lekarza dawało podstawę do uzyskania diety za nieobecność. Etycznie nie jest to słuszne, aby radny, który przynosi zwolnienie lekarskie tylko za jeden dzień choroby, otrzymywał pełną dietę. Dieta nie jest zapłatą za pracę, lecz rekompensatą za koszty dojazdu i utrzymania, więc jeśli radny nie musi dojeżdżać ani być obecny na sesji, nie powinien otrzymywać pełnej diety.

Głosowania 

W kwestii głosowań nie może być akceptowany brak głosu w sytuacji, gdy radny jest obecny na sesji lub na komisji. Każdy radny powinien wziąć udział w głosowaniu, bez względu na swoje indywidualne stanowisko czy preferencje. Brak głosowania, buntowanie się, bojkotowanie lub uznawanie głosowania za nieważne są niedopuszczalne.

Jeśli radny jest obecny, powinien z szacunku dla mieszkańców i z racji na wypełnianie swoich obowiązków radnego, wyrazić stanowisko poprzez zagłosowanie za, przeciw lub wstrzymanie się od głosu. Głosowanie jest kluczowym elementem jego pracy i fundamentalnym obowiązkiem.

Ad vocem

Korzystanie z ad vocem powinno ograniczać się wyłącznie do sytuacji, gdy nazwisko lub imię radnego jest wyraźnie wymienione przez poprzedniego mówcę. To oznacza, że możliwość skorzystania z ad vocem istnieje tylko wtedy, gdy dana osoba bezpośrednio odnosi się do konkretnego radnego, wymieniając jego nazwisko
lub imię, ewentualnie wskazuje, o kogo chodzi. 

W żadnym innym przypadku nie powinno być możliwości korzystania z ad vocem, ponieważ istnieje kolejka do zabrania głosu, która nie powinna być naruszana. Wielokrotne i nadmierne korzystanie z ad vocem przez niektórych radnych jest nieuzasadnione i może prowadzić do utraty szansy przez innych radnych do zabrania głosu. Dlatego uważam, że istnieją pewne zasady, których należy przestrzegać w korzystaniu z tej funkcji.

Interpelacje i zapytania, wnioski

W zakresie interpelacji, wniosków i zapytań chciałbym wprowadzić zasadę konieczności udzielenia odpowiedzi w ciągu dwóch tygodni od ich otrzymania. Jeśli burmistrz nie udzieli pisemnej odpowiedzi w zaleconym czasie, powinien przekazać pisemne wyjaśnienie, w którym przedstawi powody opóźnienia oraz prośbę o przedłużenie terminu np. o kolejny tydzień. Ważne jest, aby moduł interpelacji działał sprawnie i był aktywny, umożliwiając radnym skuteczne komunikowanie się z władzami oraz uzyskiwanie potrzebnych informacji w odpowiednim czasie.

Wniosek formalny

Wniosek formalny może zostać zgłoszony w momencie, gdy dyskusja staje się nadmiernie długa i wszyscy obecni radni są już zmęczeni jej kontynuacją albo gdy temat jest już dostatecznie omówiony. W takiej sytuacji jeden z radnych może złożyć wniosek formalny o przerwę lub zakończenie dyskusji, a jeśli wszyscy zgłoszeni radni wyrażą zgodę poprzez głosowanie, to dyskusja zostaje zakończona albo przerwana.

Jednakże istotne jest, aby w regulaminie było zapisane, że pozostali radni, którzy wcześniej się zgłosili do wypowiedzi, nie zostaną pominięci, jeśli decyzja o zakończeniu dyskusji zostanie podjęta. Wszyscy zgłoszeni radni powinni mieć możliwość zakończenia swojej wypowiedzi, nawet jeśli decyzja o zakończeniu dyskusji została już podjęta.

W sytuacji, gdy zgłoszony został wniosek formalny, a pozostało jeszcze trzech radnych do wypowiedzenia się, istnieje ryzyko, że np. trzecia osoba rozpocznie nowy wątek lub złoży inny wniosek, który dotyczy innego tematu. W takiej sytuacji konieczne jest, aby przewodniczący posiedzenia wyraźnie wskazał, że aktualnie prowadzona dyskusja dotyczy konkretnego tematu i że wszelkie nowe wątki lub wnioski powinny być zgłaszane w odpowiednim czasie i miejscu, np. w kolejnym punkcie. 

Jeśli któryś z radnych zaczyna mówić o nowym temacie lub wniosku, przewodniczący powinien interweniować i wyjaśnić, że dyskusja nad obecnym tematem jeszcze nie została zakończona. W momencie, gdy aktualny temat zostanie wyczerpany, przewodniczący może otworzyć możliwość dyskusji na temat nowego wniosku lub tematu.

Zapisanie takich procedur w regulaminie posiedzeń zapewnia jasność i uporządkowanie przebiegu dyskusji oraz umożliwia wszystkim radnym swobodne wyrażanie swoich opinii.

Burmistrz 

Sprawozdanie

Sprawozdanie powinno być dostarczone najpóźniej na jeden dzień roboczy przed sesją, aby radni mieli wystarczająco dużo czasu na zapoznanie się z nim. Jest niedopuszczalne, aby sprawozdanie było wrzucane w trakcie jego odczytywania, ponieważ zazwyczaj radni mają wiele pytań, uwag i kwestii do omówienia, które chcieliby poruszyć w odniesieniu do sprawozdania.

Ważne jest, aby radni mieli możliwość zapoznania się z tematem sprawozdania wcześniej, aby mogli zadawać pytania i wyrażać swoje opinie w sposób świadomy i dobrze przemyślany. Ponadto niezwykle istotne jest, aby informacje zawarte w sprawozdaniu nie były dla radnych żadną niespodzianką, zwłaszcza w przypadku, gdy inne osoby spoza rady miały już dostęp do tych informacji wcześniej.

Sprawozdanie miesięczne nie powinno być sporządzane na ostatnią chwilę. Mając na uwadze, że jest to zestawienie z całego miesiąca, nie ma problemu, aby dostarczyć je radnym dzień wcześniej, umożliwiając im jego przeczytanie i zrozumienie przed sesją. Jeśli faktycznie coś wydarzy się w ostatniej chwili, zawsze wtedy można zaktualizować dokument w systemie e-sesja.

Odpowiedź pisemna na zadane pytania 

Jeśli burmistrz podczas sesji nie jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, nie potrafi podać konkretnych informacji lub pytanie jest dosyć skomplikowane, to chciałbym, aby radni mogli taką odpowiedź uzyskać w ciągu tygodnia. Od tego mamy urząd. Są tutaj państwo z różnych działów urzędu miasta, są kierownicy wydziałów, aby ewentualnie pomóc przygotować odpowiedź pisemną, która powinna być w ciągu tygodnia wysłana do wszystkich radnych. Dzięki temu komunikacja między radnymi a miastem będzie na dobrym poziomie. Teraz, jak wiemy, nie zawsze tak jest. Nie zawsze odpowiedzi trafiają do radnych w rozsądnym terminie, a czasami nie ma ich wcale.

Mieszkaniec 

Pytania do gości na sesji

Aby radny mógł zadawać pytania gościom na sesji, powinien mieć zapewnioną odpowiednią platformę do wyrażania swoich pytań i oczekiwań wobec gości. Ważne jest, aby taka możliwość była uwzględniona w przebiegu sesji oraz żeby radny mógł swobodnie formułować pytania w sposób klarowny i uprzejmy.

Przewodniczący sesji powinien zadbać o to, aby czas na pytania był odpowiednio zaplanowany i żeby radni mieli szansę zgłosić swoje pytania w trakcie obrad. Dodatkowo ważne jest, aby goście mieli możliwość udzielenia odpowiedzi na pytania radnych w sposób rzetelny i zrozumiały dla wszystkich obecnych na sesji.

Umożliwienie radnym zadawania pytań gościom na sesji pozwala na lepsze zrozumienie omawianych zagadnień, sprzyja dialogowi między różnymi stronami oraz prowadzi do bardziej kompleksowego podejścia do podejmowanych tematów. Dlatego też taka praktyka powinna być stosowana w przebiegu sesji, aby umożliwić radnym pełne wykorzystanie swoich funkcji kontrolnych i reprezentacyjnych wobec mieszkańców.

Sesja absolutoryjna

Aby mieć możliwość przemówienia na sesji absolutoryjnej, gdzie głosuje się absolutorium oraz wotum zaufania wobec burmistrza, mieszkaniec musi zebrać aż 50 podpisów poparcia. Natomiast, aby radny mógł zgłosić swoją kandydaturę do rady miasta, wystarczy jedynie 20 podpisów.

Osobiście, uważam, że liczba 10 podpisów byłaby wystarczająca dla mieszkańca, aby mógł się wypowiedzieć na radzie miasta w sprawie absolutorium i votum zaufania. Zmniejszenie wymaganej liczby podpisów umożliwiłoby większej liczbie mieszkańców uczestnictwo w sesji absolutoryjnej, co z kolei może przyczynić się do bardziej zróżnicowanego i reprezentatywnego udziału w tym ważnym procesie decyzyjnym. Jednocześnie należy pamiętać o zachowaniu pewnych standardów, aby proces ten pozostał przejrzysty i skuteczny.

Protokoły 

Nagrania z komisji

Uważam, że nie należy usuwać nagrań z komisji, nawet jeśli nie są one transmitowane ani udostępniane na stronach urzędu miasta, bo nie jest to wymagane przez przepisy czy rozporządzenia. Jestem przekonany, że przez całą kadencję należy zachować te nagrania w formie cyfrowej w urzędzie. Dzięki temu osoby potrzebujące informacji będą mogły sięgnąć po nie w przyszłości, nawet po upływie roku czy dwóch. Obecnie istnieje praktyka kasowania nagrań po sporządzeniu protokołu, co, moim zdaniem, nie powinno mieć miejsca.